De strijd voor ongedocumenteerde mensen begint met weten hoe het zit
Als solidaire burger is het niet eenvoudig elke dag het nieuws tot je te nemen. Soms kan het helpen wat minder het dagelijkse nieuws te checken en je juist met een goed boek of film meer te verdiepen. We zetten de beste tips voor je op een rij. Van zwaar tot licht, allemaal vertellen ze je meer over het ongedocumenteerde leven.
1. Boek: Honderd gouden paarden
Dit boek is van de bij ons bekende Ishmail Kamara. Hij leefde tien jaar lang als ongedocumenteerd persoon in Rotterdam. Hij kwam erachter dat hij talent had voor schrijven en niet heel veel lang nadat hij zijn verblijfspapieren kreeg, kwam zijn eerste roman uit. Het boek gaat over een fictief persoon die ergens op Afrika de zware vlucht naar Europa onderneemt. Naar eigen zeggen vertelt Kamara daarover: “Het gaat niet om wat je achterlaat, maar om wat je verliest als je op de vlucht bent.”
Koop het boek bij je lokale boekhandel of online.
2. Boek: Solito
Dit boek van Javier Zamora kwam vorig jaar al uit, maar de moeite waard om te lezen. Je ontdekt door de ogen van een negenjarig kind hoe het is om over land van El Salvador naar de Verenigde Staten te vluchten. Omdat zijn ouders de overtocht eerder maakte onderneemt de jonge Javier de tocht met een onbekende groep en mensensmokkelaars. Aangrijpend maar ook met de nodige luchtige en grappige omschrijvingen van een kind.
Koop het lokaal of online.
3. Boek: Hoe migratie echt werkt
Het boek lag vorig jaar al tijdens de feestdagen in grote stapels in de boekhandel. Dus de kans is groot dat je dit boek van migratie-expert Hein de Haas als betrokken burger al tot je genomen hebt. Maar mocht het er nog niet van gekomen zijn: lees het vooral. Tussen de tijd dat dit boek uitkwam en nu is het alleen maar harder nodig geworden dat we de feiten over migratie op een rijtje hebben. Politici die erover gaan gebruiken steeds vaker misleidende verhalen om een streng migratiebeleid goed te praten.
Koop het bij je lokale boekhandel of online.
4. Documentaire: alles komt goed
Samrawit vluchtte als 8-jarig kind alleen uit Eritrea. Ze komt uiteindelijk in Nederland terecht, maar haar problemen zijn hier niet voorbij. Ze wil graag dat mensen weten wie ze is en daar haar eigen verhaal over vertellen. De documentaire kwam 16 december op televisie en is terug te zien op NPO Start.
Kijk Alles komt goed op NPO Start
5. Documentaire: ik besta niet
In Ik besta niet ontdek je de schrijnende realiteit van jongeren die ongedocumenteerd zijn. Je volgt het leven van Bubacar en Viktoria die allebei sinds hun tienerjaren ongedocumenteerd in Nederland leven. Maker Nawa Sira van Sluijs laat zien hoe hun dagelijkse strijd met het niet erkend worden door het systeem eruit ziet.
Kijk terug op NPO Start
6. Documentaire: Keukengeheimen
Van al het nieuws dat we er de afgelopen tijd zagen over het stoppen van bed, bad en brood voor ongedocumenteerden, is deze documentaire van Kruispunt een echte parel. Kruispunt gaat koken met drie mensen die ongedocumenteerd zijn of waren. Je krijgt niet het standaard schrijnende verhaal voorgeschoteld, je wordt even meegenomen met de verhalen achter de mensen over wie het nu de hele tijd gaat. Terwijl ze staan te koken denken ze terug aan hun dromen en de plek waar ze vandaag kwamen. Jennifer uit Kaapverdië, Shushan uit Armenië en Bing uit de Filipijnen vertellen allemaal hun verhaal. De recepten die in de uitzending bereid worden komen allemaal uit het kookboek van het Rotterdams Ongedocumenteerden Steunpunt (ROS).
7. Documentaire: The shadow game
Al in 2021 kwam de Shadow Game uit waarin je alleenreizende minderjarige vluchtelingen volgt die de gevaarlijke grenzen in Europa proberen over te steken. Een documentaire die helaas nog steeds actueel is. En we tippen hem ook nog een keer omdat de Shadow Game veel meer is dan alleen de film. In 2023 kwam er nog een documentaire over andere jonge vluchtelingen uit onder de naam the mind game. Dit keer over Sajid die uit Afghanistan vluchtte en Europa in probeert te komen. Keer op keer. Op de website van The Shadow game staan er naast deze verhalen ook nog korte films en andere informatie over alle gevaarlijke ‘games’ die jongeren dagelijks moeten ondernemen.
Naar de website van The shadow game
Kijk The mind game terug op NPO Start
8. Podcast: de Verbranders
De Verbranders is een podcast over de grenzen van Europa. De makers van de universiteit van Leiden gaan in gesprek met migranten, activisten en wetenschappers over de koloniale oorsprong van grenzen en de ongelijkheid die grenzen vandaag de dag produceren.
9. Podcast: City Rights Radio
City Rights Radio is niet zomaar een podcast over politiek, migratie en de grenzen van Europa. De afleveringen worden gemaakt door een groep activisten en ongedocumenteerde Amsterdammers. De laatste afleveringen gaan in op de verzonnen asielcrisis en hoe de rechtse partijen dit inzetten, eerdere afleveringen zijn weer internationaler en belichten ook de grenzen van Europa. De podcastreeks wordt opgenomen in de studio van Here to Support, een Amsterdamse organisatie die opkomt voor de rechten van mensen zonder documenten. Ze zijn trouwens ook de bedenkers van de campagne Ik ben een gelukzoeker. Een mooie campagne om aandacht te vragen voor de scheve denkbeelden over migranten en vluchtelingen.
Luister de podcast via Spotify
Ga naar Ik ben een gelukzoeker (tip voor een mooi kerstcadeau)
Heb je zelf nog tips die wij niet mogen missen? Stuur een mail naar info@noo.nl, dan kunnen we het meenemen in een volgende nieuwsbrief.